Skontaktuj się ze mną:

Mgr Joanna Budzulak          j.budzulak@gmail.com      +48 603 98 37 49

Umów się na wizytę online lub 
w gabinecie:

Adres 1: ul. Skórzewska 33

62-081, Wysogotowo

Adres 2: Jeleniogórska 4/40

60-179, Poznań (www.maymedic.pl)

 

Copyright © 2019 - zdrowiejjemy.pl

 

Poradnia "Zdrowiejjemy" należy do: Studio Budzulak Małgorzata Budzulak, ul. Międzyborska 9a, 60 - 162 Poznań

18 października 2021
Niedobór energii w diecie a zaburzenia wzrastania

W okresie dzieciństwa wzrost liniowy regulowany jest głównie przez hormon wzrostu (GH) oraz wydzielany pod jego wpływem insulinopodobny czynnik wzrostu typu I (IGF – 1). Hormon wzrostu stymuluje wzrost liniowy w sposób bezpośredni, po przyłączeniu się do swoich receptorów w chrząstkach nasadowych lub pośredni, wzmagając syntezę IGF – 1 w wątrobie. W diagnostyce zaburzeń wzrostu wykonuje się badania biochemiczne oceniające funkcję osi GH/IGF-1, w tym pomiar stężenia IGF – 1 oraz testy stymulacji.

W stanach niedożywienia obserwuje się oporność płytki wzrostu na IGF-1 i GH , co uniemożliwia wzrost kości. Powyższe spostrzeżenie jest zgodne z wynikami obserwacji klinicznych, które sugerują, że dzieci dobrze odżywione lepiej reagują na leczenie hormonem wzrostu niż dzieci niedożywione, a korekta ich diety jest konieczna, aby uzyskać pożądane efekty terapeutyczne. 

Negatywny wpływ restrykcji pokarmowych na rozwój dzieci obserwowany jest wyraźnie w przebiegu anoreksji (grec. anorexia nervosa, AN), która charakteryzuje się m.in. znaczącym niedoborem masy ciała, zahamowaniem wzrostu i dojrzewania płciowego. Obserwacje pacjentek z AN dowodzą, że terapia żywieniowa znacząco wpływa na wzrost IGF – 1, bowiem już po trzech dniach leczenia dietą hiperalimentacyjną odnotowano wzrost tego parametru średnio o 50%. W przebiegu AN stan obwodowej oporności na hormon wzrostu jest na tyle zaawansowany, że nawet dożylne podanie jego ponadfizjologicznych dawek nie przyczynia się do wzrostu poziomu IGF – 1. Przywrócenie aktywności osi GH/IGF-1 u pacjentów z AN jest możliwe tylko dzięki prowadzeniu skutecznej rehabilitacji żywieniowej, z jednoczesnym stabilnym przyrostem masy ciała chorego.

Opóźnienie wzrostu wynikające z nieprawidłowego żywienia może pojawić się nie tylko w przebiegu ciężkiego niedożywienia, ale również przy łagodniejszych restrykcjach żywieniowych. IGF – 1 jest parametrem wrażliwym na zmiany kaloryczne w diecie. Przeprowadzano badanie, w którym wykazano znaczący spadek poziomu IGF – 1 po 6 dniach stosowania przez dzieci diety ubogokalorycznej, charakteryzującej się o 50% niższą wartością energetyczną w stosunku do zapotrzebowania (tj. 35 kcal / kg m.c. / dobę). Po ponownym wprowadzeniu diety normokalorycznej zaobserwowano przywrócenie początkowych stężeń IGF – 1. U niektórych dzieci z zaburzeniami wzrostu ograniczenia energetyczne mogą być jednak na tyle łagodne, że stężenie IGF – 1 będzie mieściło się w granicach normy, dlatego prawidłowy wynik tego badania nie wyklucza występowania zaburzeń wzrastania z powodu niedoborowej diety.

Wniosek z tych badań i obserwacji składnia do podjęcia współpracy z dietetykiem w trakcie leczenia niskorosłości. Specjalista żywieniowy pomoże bowiem ocenić czy dieta jest niedoborowa mimo prawidłowych wyników badań oceniających stan odżywienia. Co więcej, da Państwu odpowiednie narzędzia do korekty diety, co może znacząco wspomóc leczenie niskorosłości.

Bibliografia:

Hawkes CP, Grimberg A. Insulin-Like Growth Factor-I is a Marker for the Nutritional State. Pediatr Endocrinol Rev. 2015 Dec;13(2):499-511.

Gat-Yablonski G, Phillip M. Nutritionally-induced catch-up growth. Nutrients. 2015;7(1):517–551. Published 2015 Jan 14. doi:10.3390/nu7010517

Homan GJ. Failure to Thrive: A Practical Guide. Am Fam Physician. 2016 Aug 15;94(4):295-9.

Lifshitz F. Nutrition and growth. J Clin Res Pediatr Endocrinol. 2009;1(4):157–163.

Soliman A, De Sanctis V, Elalaily R. Nutrition and pubertal development. Indian J Endocrinol Metab. 2014 Nov;18(Suppl 1):S39-47.